مقایسه روش های تعیین حقابه محیط زیستی رودخانه ها و پیشنهاد رویکرد مناسب برای کاربرد در ایران با استفاده از روش تصمیم گیری تاپسیس

نویسندگان

سمیه عریان

کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران محمد صادق صادقیان

استادیار دانشکده فنی و مهندسی گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز مجید مخدوم فرخنده

استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران محمدرضا زرنکابی

کارشناس ارشد برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران

چکیده

کشور ایران از یک سو با محدودیت منابع آب شیرین و از سوی دیگر، با افزایش روز افزون تقاضای آب برای مصارف مختلف روبه رو می باشد که این امر موجب رشد سدسازی به ویژه طی سه دهه اخیر در ایران شده است. امروزه افزایش آگاهی از آثار طرح های توسعه منابع آب بر رودخانه ها و اکوسیستم های وابسته به آن سبب شده است تا برآورد نیاز آب محیط زیستی یکی از بخش های ضروری مطالعات برنامه ریزی منابع آب سدها شود. به طوری که در ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮن ﻣﺸﺘﺮک آب و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ، شرح خدمات جامعی جهت ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﻘﺎﺑﻪ ﻣﺤﻴط زﻳﺴتی تهیه شد. با وجود این، به دلیل عدم شناخت کافی از روش های تعیین این حقابه در جهان و تطبیق آن ها با شرایط مدیریتی و محیط زیستی ایران، اجرای شرح خدمات مذکور تا کنون به انجام نرسیده است و در حال حاضر نیز بیشتر از روش های ساده هیدرولوژیکی برای ارزیابی جریان آب محیط زیستی استفاده می شود. بنابراین، بررسی و مقایسه مهم ترین روش های تعیین حقابه محیط زیستی در جهان و تعیین نقاط قوت و ضعف و بررسی تناسب به کارگیری آن ها با شرایط ارزیابی این نیاز آبی در پایین دست سدهای ایران، هدف اصلی تحقیق حاضر می باشد. از این رو پس از شناسایی روش های مختلف، 26 روش از مهم ترین روش های ارزیابی نیاز آب محیط زیستی (efa)(1) در جهان از نظر 45 معیار مدیریتی و محیط زیستی قابل اهمیت در ایران، ارزش گذاری و مورد مقایسه قرار گرفته است و در نهایت با کمک روش تصمیم گیری چندمعیاره topsis(2)،میزان درجه تناسب روش ها و اولویت بندی آن ها جهت کاربرد در ایران تعیین شد. نتایج مقایسه روش ها بیان گر آن است که روش های جامع و کلی گرا به ویژه روش drift(3) بیشترین انطباق را با شرایط برآورد نیاز آب محیط زیستی رودخانه ها، در ایران دارد که به عنوان متناسب ترین رویکرد برای تعیین حقابه محیط زیستی رودخانه ها، پیشنهاد می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه روش‌های تعیین حقابه محیط‌زیستی رودخانه‌ها و پیشنهاد رویکرد مناسب برای کاربرد در ایران با استفاده از روش تصمیم‌گیری تاپسیس

کشور ایران از یک‌ سو با محدودیت منابع آب شیرین و از سوی دیگر، با افزایش روز افزون تقاضای آب برای مصارف مختلف روبه‌رو می‌باشد که این امر موجب رشد سدسازی به‌ویژه طی سه دهه اخیر در ایران شده است. امروزه افزایش آگاهی از آثار طرح‌های توسعه منابع آب بر رودخانه‌ها و اکوسیستم‌های وابسته به آن سبب شده است تا برآورد نیاز آب محیط‌زیستی یکی از بخش‌های ضروری مطالعات برنامه‌ریزی منابع آب سدها شود. به‌طوری‌که...

متن کامل

بررسی و مقایسه قابلیت های روش های معمول ارزیابی اثرات محیط زیستی و روش تصمیم-گیری چند معیاره ELECTRE-TRI

ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA)[1] فرآیند شناسایی، پیش بینی و کاهش اثرات منفی پروژه­های توسعه بر محیط­های فیزیکی- شیمیایی، بیولوژیکی، اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی است. هدف اصلی فرآیند ارزیابی اثرات محیط زیستی اطلاع رسانی به تصمیم­گیران از اثرات احتمالی یک پیشنهاد قبل از یک تصمیم­گیری است. ارزیابی اثرات محیط زیستی فرصتی را برای شناسایی مسائل کلیدی و ذینفعان در اوایل حیات یک پیشنهاد فراهم می‏کند، به‏...

متن کامل

ارزیابی ریسک محیط زیستی سد شفارود گیلان درمرحله ساختمانی با استفاده از روش های تصمیم گیری چند شاخصه

سد شفارود در 27  کیلومتری شهر هشتپر در استان گیلان واقع است.بهمنظور شناسایی مخاطرات زیست محیطی ناشی از ساخت و ساز این سد آلاینده های آب های سطحی و زیر زمینی و هوا مورد سنجش قرار گرفت و  با استانداردها مقایسه شد. ارزیابی ریسک زیست محیطی مرحله ساختمانی این سد نیز پسازشناساییفعالیتهای سدومحیطزیستتحت تاثیر آنباتوجهبهشدتاثر، احتمالوقوعوپیامدهایاحتمالیمواجههآنبرانسان، محیطزیستوتجهیزات با استفاده از ر...

متن کامل

انتخاب تأمین کننده ی پمپ سرم و سرنگ با روش های تصمیم گیری چند معیاره تسلط تقریبی و تاپسیس و مقایسه ی آن ها با روش ویکور

Background and Aim: Medical facilities management can have a significant impact on reducing costs and increase the quality of services. Therefore, it is essential that the selection of equipment in an objective manner that they will be classified according to their importance, so the aim of this article is to choose the most appropriate of supplier based on multi-criteria decision-making method...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های محیط زیست

جلد ۴، شماره ۸، صفحات ۳-۱۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023